کاربردیترین راههای حذف نویز از کنتاکتور
امروزه زندگی ما بهشدت برق، وسایل برقی و الکتریکی گرهخورده است. کنتاکتور یکی از پرکاربردترین قطعات الکتریکی است که در مدارهای الکتریکی برای قطع و وصل مدار الکتریکی با توان بالا مورداستفاده قرار میگیرد. اما گاهی به دلایل مختلف کنتاکتور دچار نویز یا صدا میشود. در ادامهی مقاله با ما همراه باشید تا باهم دربارهي کاربردیترین راههای حذف نویز از کنتاکتور بیشتر بدانیم.
برای خرید کنتاکتور زیمنس می توانید روی کلمه لینک شده کلیک کنید.
کنتاکتور وسیلهای است که در آن با استفاده از خاصیت الکترومغناطیس تعدادي کنتاکت به یکدیگر وصل یا از یکدیگر جدا میشوند. از این خاصیت جهت قطع و وصل و یا تغییر اتصال مدار استفاده میشود. بهعبارتدیگر، کنتاکتور نوعی کلید الکترومغناطیسی است که جهت قطع و وصل کردن مدار الکتریکی از طریق یک سیمپیچ مغناطیسی در مدار قدرت یا کنترل مورداستفاده قرار میگیرد. در صورت تحریک این سیمپیچ مغناطیسی یا بوبین، کنتاکتور وصل میشود و مدار را متصل میکند و بلعکس در صورت قطع شدن این ولتاژ تحریک، کنتاکتور قطع میشود. این مزیت سبب میشود که بتوان مدار را از راه دور و از هر نقطهای قطع و وصل کرد.
کنتاکتورهای برق برخلاف رلهها توان و ظرفیت عبور جریان بالاتری دارند و برای ظرفیت تحمل جریان بالاتری ساخته میشوند. رلهها ظرفیت عبوری جریان پایینی دارند و به همین علت، بیشتر در مدارهای فرمان به کار میروند. درحالیکه کنتاکتورها به علت ظرفیت عبوری جریان بالا، بیشتر در مدارات قدرت استفاده میشوند. زمانی که اختلافپتانسیل به دو سر بوبین کنتاکتور اعمال میگردد، بوبین یا سیمپیچ براثر عبور جریان دارای میدان مغناطیسی میگردد و همانند آهنربا قسمت متحرک هسته را به خود جذب میکند. در محل جذب کنتاکتهایی وجود دارند که با قطع و وصل شدن هسته، قطع و وصل میشوند و بهصورت کلید عمل مینمایند. در داخل کنتاکتور برق دو عدد فنر موجود است که هنگام قطع بودن بوبین کنتاکتور، وظیفه برگرداندن قسمت متحرک به حالت عادی را بر عهدهدارند.
تمام کنتاکتورها دارای سه بخش اصلی تیغه، بوبین (سیمپیچ یا رله) و قاب عایق میباشند و علاوه بر این موارد شامل یک سری لوازم جانبی مانند کنتاکتهای کمکی نیز میشوند؛ که در ادامه بهطور خلاصه به آنها میپردازیم.
تیغه
تیغههای کنتاکتور به دو نوع قدرت و فرمان تقسیم میشوند؛ تیغههای قدرت یا همان کنتاکتهای اصلی، که جریان بخش قدرت از آنها عبور میکند و تیغههای فرمان یا همان کنتاکتهای فرمان، که برای بخش فرمان استفاده میشوند. کنتاکتهای فرمان به دو صورت در حالت عادی باز (Normally Open) یا (NO) و در حالت عادی بسته (Normally Close) یا (NC) بر روی بدنه کنتاکتور قرار دارند. این تیغهها بعد از هر بار تحریک سیمپیچ، به حالت عکس خود تغییر وضعیتم دهند.
بوبین کنتاکتور
کویل یا بوبین یا سیمپیچ، یک هسته مغناطیسی سیمپیچی شده است که وظیفهی باز و بسته شدن کنتاکتها را با ایجاد نیروی مغناطیسی لازم برای اتصال فیزیکی تیغههای هادی بر عهده دارد.
محفظه عایقی
عایقبندی کنتاکتها بهوسیلهی مواد عایق مانند باکالیت و نایلون انجام میشود. این عایقبندی بهعنوان ایزوله و همچنین قاب محافظ و نگهدارنده جهت حفاظت کاربر در برابر برقگرفتگی و نیز ایجاد محفظهای جهت حفاظت از غبار، چربی، آب و گردوخاکی که ممکن است در هوا موجود باشد، میباشد.
علل نویز در کنتاکتور چیست؟
علت نویز یا صدا دادن کنتاکتور ازجمله مشکلاتی است که بعضی مواقع به علت ایراداتی که در کنتاکتور وجود دارد ایجاد میشود. این نقایص وقتی بهوضوح به چشم میآیند که مدتزمانی از به کار بردن دستگاهها گذشته باشد و به علت فرسودهشدن، عوامل فیزیکی و مواردی دیگر در ویژگیهای مکانیکی آنها تغییراتی به وجود بیاید. این صداها در کنتاکتور زمانی اتفاق میافتد که، میزان نیروی کششی کنتاکتور از میزان نیروی مقاوم فنرهای آن بیشتر باشد که در این صورت هسته کنتاکتور جذب میشود و در کنار آن گاهی میزان نیروی کششی کنتاکتور از میزان نیروی مقاوم فنرهای آن کمتر میشود که در این حالت هسته آزاد میشود. مجموعهی جابجایی هسته باعث ایجاد لرزش و صدا در کنتاکتور میشود.
مطالعه مقاله نصب کنتاکتور زیمنس
برای اینکه بهطور کامل عیب و یا عیبهای پیداشده، رفع شوند، بایستی موارد زیر را اعمال نمود:
- کنترل کردن همهجانبهی دورهای دستگاه
- استفاده نمودن از آن بهصورت آزمایشی برای دیدن کارکرد دستگاه در عمل
- بررسی کردن همهجانبهی دستگاه و همهی قسمتهای آن در حین کار
البته باید گفت تمام این موارد زمانی میتواند در رفع صدای کنتاکتور مؤثر واقع شود که، با انجام صحیح و نظارت کامل که بر اساس تجربه به دست میآید، انجام شود.
بهطورکلی صدا دادن یا نویز کنتاکتورها دلایل متعددی دارد که شایعترین آنها عبارتاند از:
- بسته نشدن مدار هسته
- اشتباه قرار دادن حلقه اتصال کوتاه
- قطع شدن حلقه اتصال کوتاه
- باوجود جریان هرزگرد بوبینها
- استفاده کردن از تیغههای باز یا بسته در یک مسیر
مقاله پیشنهادی: 5 مهم ترین علت خرابی کنتاکتور
کاربردیترین راه حذف نویز از کنتاکتور چیست؟
برای رفع صدای کنتاکتور با توجه به علت نویز و همینطور برند کنتاکتور مانند کنتاکتور اشنایدر، زیمنس هیوندای و … از روشهای متعددی میتوان بهره گرفت که در ادامه به بیان برخی از آنها میپردازیم:
استفاده از نویز گیر
به علت وجود خاصیت سلفی در بوبین موجود در کنتاکتور، با قطع و وصل کنتاکتورها، نویز (پارازیت، خشخش) در سیستم خواهیم داشت که برای رفع این مشکل از قطعهای به نام نویز گیر استفاده میکنیم. نویز گیر بهصورت موازی با بوبین قرار میگیرد. برای رفع نویزها، از یک مدار RC متشکل از یک مقاومت و یک خازن سری با استفاده میکنند. این مدار را به همراه یک واریستور (Varistor) به کار میبرند و گاهی نیز هردوی این مدارات را در یک مجموعه میبندند. واریستور قطعهای است که اگر ولتاژ از یک حد مشخصی بیشتر شود، مقاومت آن کاهش پیداکرده و با ایجاد مسیر عبور جریان، باعث تثبیت ولتاژ بوبین در یک حد مشخص میگردد.
واریستور ولتاژ زیاد ایجادشده در دو سر سیم پیج بویین در هنگام قطع را در یک محدوده مشخص نگه میدارد و مدار RC نیز تغییرات ولتاژی را خنثی و کم میکند. بدین ترتیب نویز کاهش پیدا میکند.
بسته نشدن مدار هسته
یکی از دلایل صدا دادن کنتاکتور بسته نشدن مدار هسته میباشد که با کنترل کردن و تمیز نمودن سطح قطبها و همچنین خط سیر حرکت هسته میتوان آن را برطرف نمود، عمل تمیز کردن را میتوان با مواد تری کلرو اتیلن و یا بنزین انجام داد.
اشتباه قرار دادن حلقهی اتصال کوتاه
گاهی در زمان مونتاژ کنتاکتور حلقهی اتصال کوتاه بهاشتباه و نادرست روی سطح قطبها گذاشته میشود و علت صدا دادن کنتاکتور میگردد که در این صورت باید پس از درآوردن هسته و کنترل نمودن و بازبینی دقیق آن، مجدداً در محل مناسب خود بهدرستی قرار داده شود.
قطع شدن حلقهی اتصال کوتاه
قطع شدن حلقهی اتصال کوتاه، یکی دیگر از علتهای صدا دادن کنتاکتور میباشد که میتوان با کنترل کردن، یا تعمیر نمودن و یا عوض کردن این حلقه علت را رفع نمود.
وجود جریان هرزگرد بوبین
گاهی وجود جریان هرزگرد بوبینها علت صدا دادن کنتاکتور میباشد که میتوان برای رفع نمودن آن از یک دیود هرزگرد استفاده نمود.
استفاده کردن از تیغه باز یا بسته در یک مسیر
استفاده کردن از تیغههای باز یا تیغههای بسته در یک مسیر، یکی دیگر از علتهای صدا دادن کنتاکتور بهحساب میآید، بنابراین باید هنگامیکه در مدار فرمان از تیغههای کنتاکتور استفاده میشود، حتماً دقت لازم و کافی صورت گیرد و در یک مسیر همزمان تیغههای باز یا بسته مورداستفاده قرار نگیرند، تا وقتیکه کنتاکتور تحریک میشود، تیغهی باز، بسته و تیغهی بسته، باز نشود؛ چراکه در غیر این صورت با یک ریتم زیاد صدای تکتک مانندی به وجود خواهد آمد.
سلام مسله هی چرا تکرار میکند بابا یک کلام مقدار خازن و مقاوت باید چقدر باشه همین تمام
درود همراه عزیز. پاسخ سوالتون رو دریافت کردید؟